Leven op een bevende aarde

Naar aanleiding van een symposium in Groningen, georganiseerd door de theologische universiteit van de Protestantse Kerk Nederland, heeft emeritus dominee Wike Spoelstra-Postmus het volgende artikel geschreven.

Verbijstering, ‘t is toch niet waar…dat bestaat niet….. ?
Toch wel!
Den Haag zou graag proefboringen naar schaliegas verrichten in de gemeente Delfzijl. Gelukkig zei men in Delfzijl “NEE!”
Als de gaswinning al voor zoveel onrust en ellende zorgt, dan kom je toch in dat gebied niet met een dergelijke vraag aan zetten? Uit dit verzoek blijkt duidelijk hoe men in Den Haag omgaat met Groningen. Het getuigt van een koloniale mentaliteit. De schade is voor de kolonie, de winst voor het moederland. Voor de Groningers de ellende, de winst voor waar de beleidsmakers wonen. En net zo als dat elders in de wereld gaat, worden de problemen gebagatelliseerd, de klagers niet serieus genomen.
En dat steekt, dat maakt boos. Boos ook omdat de problemen steeds werden ontkend. De scheuren,dat kwam door diepteontwatering, slecht onderhoud, de tand des tijds. De mensen moesten niet zo zeuren. In ieder geval het kwam niet door de gaswinning.
Intussen wordt dat laatste erkend. De schade aan de gebouwen kan worden gemeld, er komt een expert , een begroting wordt opgemaakt , de schade wordt hersteld. En daarmee is het probleem opgelost.

Maar zo ligt het niet. Het gaat niet alleen om die scheuren. Inderdaad de scheuren kunnen worden hersteld. En dan is het wachten op een volgende beving die voor nieuwe scheuren zorgt, die ook weer worden hersteld. Nee, het gaat niet alleen om de scheuren.Er heerst bij velen het gevoel van onveiligheid. In je huis hoor je veilig te zijn. Maar ben je nog veilig? Zijn je kinderen veilig in hun kamer met die scheuren? Er is angst……want je huis kan hersteld zijn om na een paar weken toch onbewoonbaar verklaard te worden. De verhalen zijn bekend. En dan is er ook nog het economische verlies: baanloosheid, je huis, je bedrijf dat onverkoopbaar is. Zolang je niet van plan bent te verhuizen merk je dat niet.Maar wat als je in een verpleeghuis komt met de eigen bijdrage? Wat erven je kinderen? Een onverkoopbaar huis! En wanneer komt de volgende beving en hoe sterk is die? De angst van de vorige beving zit nog in je lijf. Er is de boosheid dat men dit mooie gebied onbewoonbaar maakt. En dat terwille van de landseconomie de Groningers de prijs moeten betalen. Een troost moet het nu zijn dat de gaswinning nu over een groter gebied wordt uitgesmeerd. Is dat een troost, dat je weet dat er nu nog meer mensen komen te leven op een bevende aarde?
Wereldwijd, zegt men tegen je, leven toch heel veel mensen in aardbevingsgebieden. Dat is zo. Maar daar zijn het natuurrampen. De bevingen in Groningen worden veroorzaakt door menselijk handelen. En dat is heel wat anders.

Angst wat er met je huis gebeurd, het ontbreken van veiligheid. Machteloze woede omdat je identiteit wordt aangetast.. je niet wordt gezien als slachtoffer van menselijk handelen maar als een object. De plaats waar je geboren bent en waar je opgroeit , is deel van je identiteit. Je bent er gegrond. De plaats, jouw ruimte heeft emotionele waarde. Voor ons welbevinden is onze plaats, de ruimte die je zekerheid en veiligheid geeft. En die plaats wordt nu in delen van Groningen instabiel. Je raakt je veiligheid, je oriëntatie kwijt.

Groningen! De Groningers houden van hun land. Het is er prachtig , het heeft het mooiste licht van Nederland. En die aarde wordt heel bewust kapot gemaakt. O, de schade wordt vergoed, er wordt gepraat….. Maar wat zeker is, is dat de gaswinning door zal gaan. Onze economie kan niet zonder de aardgasbaten. De wetten van de markteconomie zitten achter de gaswinning.
En de mensen die daar wonen?
Het landsbelang gaat nu eenmaal voor het belang van de Groningers.

Wike Spoelstra-Postmus