Dodenherdenking 2014

Tijdens de Dodenherdenking sprak Barry de Vries de volgende woorden van dominee Linde:

Het nationaal comité 4 en 5 mei heeft voor dit jaar opnieuw het thema ‘Vrijheid geef je door’ gekozen.
Vrijheid is dat je jezelf kunt zijn. Maar ook dat de ander zichzelf mag zijn. Vrijheid is dat niemand angst hoeft te hebben. Angst bijvoorbeeld dat je niet mee mag doen. Of dat je er niet bij mag horen. Zoals de Joden in de Tweede Wereldoorlog angst hadden. En de Marokkanen onder ons vandaag, omdat sommigen zeggen dat we er teveel van hebben. Wie zo praat geeft de vrijheid niet door. Nee, die pakt een ander de vrijheid af. Vrijheid is dus dat je de ander ziet staan. En dat de ander mee mag doen. De ander, ook al is die anders dan jij bent. De ander mag meedoen, op het schoolplein, in de straat,in het dorp, in het land, in de wereld.

In de Tweede Wereldoorlog zeiden de nazi’s in Duitsland: de Joden horen er niet meer bij, ze mogen niet meer meedoen, ze moeten allemaal dood. Dat was een vreselijke tijd. Zo’n tijd mag nooit weer komen. Gelukkig waren er ook mensen die het er niet mee eens waren. Ze verzetten zich ertegen. Ze vonden het onrechtvaardig. We gedenken vandaag al die mensen die gedood zijn omdat ze zich verzet hebben. Al die mensen die vechten voor de vrede en de vrijheid. Niet alleen voor de vrede en de vrijheid van zichzelf maar ook voor die van anderen.

Een Joods meisje kon met haar ouders uit nazi-Duitsland vluchten naar Engeland. Later vertelde ze hoe het was gegaan. De Joden werden geïsoleerd en de andere mensen keken onverschillig toe. Ook de kinderen moesten een gele ster dragen. En ze moesten naar een andere school. Ze hoorden er niet meer bij. De Joodse mevrouw vertelde dat haar vriendinnetje toen niet meer met haar wilde spelen. En als ze haar Joodse vriendin op straat zag, groette ze haar niet meer maar keek ze de andere kant op. Zo worden mensen uitgesloten en buitengesloten.

Vandaag gedenken we de slachtoffers van de oorlog en allen die zich hebben verzet. Aan degene die hun leven hebben gegeven. Aan degenen die voor de vrede en de vrijheid hebben gestreden en die zo hun eigen vrijheid hebben gedeeld met anderen. We denken bijvoorbeeld aan een boerenfamilie die 13 Joden in het hooi had verborgen, met gevaar voor eigen leven. De Duitsers zijn wel wezen kijken en zoeken, maar ze konden niets vinden. Zij hebben allemaal de oorlog overleefd. Vrijheid geef je door. En je verzet je tegen mensen en systemen die anderen de vrijheid willen afpakken. Het is belangrijk dat er mensen zijn die het doorzien. Zij helpen ons om de juiste keuzes te maken.

Morgen mogen we de vrijheid vieren. Het is een zegen dat we leven in een land waar vrede en vrijheid zijn. Laat het een zegen zijn, niet alleen voor onszelf. Want vrijheid geef je door, ook de ander heeft recht op vrijheid.

Het klassengedicht van groep 7/8 van De Burcht werd voorgelezen door Koert-Jan Flikkema:

4 mei
Het is weer 4 mei en dan herdenken wij alle doden.
Iedereen heeft voor ons gevochten, ook de joden.
Op 4 mei zijn we twee minuten stil,
dat doen we met geduld en wil.
Het was een moeilijke tijd met veel strijd.
Het was zo erg, er kwam een monument.
Het is een prachtig beeld dat nu iedereen kent.

Op naar de Dam in Amsterdam, daar legt de Koning een krans
en de volgende dag wordt er gedanst.
Dan zijn we vrij en iedereen is blij.
Vrijheid geef je door, dat doen we in koor!

Ook door de Fiepko Coolman school werd een gezamenlijk gedicht voorgelezen door Jasmijn Knollema:

Honderden mensen voor ons gestorven
Het leven van hun familie is toen bedorven
Mensen zien niet in hoe erg het is geweest
Van de overledenen is alleen nog hun geest
Ik hoop dat er nooit meer ruzie of oorlog komt
De mensen waren erg boos en soms vermomt
Mijn opa en oma hebben de oorlog meegemaakt
Ik heb het verhaal gedaan en ben volmaakt
Maar nu zijn we bevrijd en zullen vrij blijven
En laten we de ruzie en de oorlog verdrijven
Alles is afgelopen en dat blijft ook
We hebben alleen nog een treurige tijdlijn-strook.

De officiële krans werd gelegd door Klaas Heuker en Sjack van der Zee. Susanne van Dam en Gijs Klevering legden namens de beide scholen een bloemstuk.

Tijdens het koffiedrinken, na afloop van de herdenking, meldde Sjack dat 12 juni in ProRege een documentaire wordt vertoond over de ramp in het munitiedepot in Spijk. En of mensen fotomateriaal uit die periode hebben. Meer informatie hierover volgt.

Het 4 mei comité Spijk: Sjack van der Zee, Letteke de Haan, Klaas Heuker, Henk Sikkema, Hanneke Klevering

Hanneke Klevering